Samenwerken met vrijwilligers

Wat kan een vrijwilliger doen?

Vrijwilligers kunnen hulp bieden, bijvoorbeeld bij klusjes in huis of bij het invullen van formulieren. Vrijwilligers kunnen ook gezelschap bieden aan degene voor wie je zorgt. Zij gaan met hem of haar op stap. Bijvoorbeeld: op bezoek of koffiedrinken bij de zorgvrager zodat de mantelzorger even weg kan.

Je kunt een vrijwilliger ook vragen om te helpen bij persoonlijke verzorging. Bijvoorbeeld bij het opstaan en aankleden. Ook zijn er vrijwilligers die jouw zorgvrager naar het ziekenhuis kunnen brengen, als je dat zelf niet kunt. Of je kunnen bijstaan tijdens de laatste fase in iemands leven: thuis, in een zorginstelling of hospice.

Medische zorg

Professionele zorgverleners houden zich aan wettelijke regels voor medische handelingen.

ActiZ – de organisatie van zorgondernemers – adviseert vrijwilligers zich hieraan te houden. Dat betekent dat een vrijwilliger genoeg moet weten van medische zorg. En zich moet houden aan de aanwijzingen van een arts.

Op Zorg voor Beter vind je informatie over wat een vrijwilliger wel en niet mag doen.

Welke vrijwilligersorganisaties zijn er?

Veel vrijwilligers werken via een vrijwilligersorganisatie. Deze organisaties kijken vaak naar welke vrijwilliger goed past bij degene voor wie je zorgt. De organisatie controleert ook of de vrijwilliger betrouwbaar is. Je kun vrijwilligers vinden via:

Vrijwilligers Informatiepunt Assen
Automaatje – ANWB: vervoerservice waarbij vrijwillige chauffeurs minder mobiele plaatsgenoten vervoeren). Aanmelden kan via Vaart Welzijn.
Humanitas: bij eenzaamheid, opgroeien, opvoeden, thuisadministratie en verlies
Acanthiszorg: ondersteuning bij sterven thuis
Hospice Assen: vrijwilligers in een hospice
MantelzorgNL: belangenvereniging mantelzorgers
Hip Helpt: ondersteuning vanuit de kerk of parochie
De Zonnebloem: voor mensen met een lichamelijke beperking
Maatjes Gezocht: een maatje in de buurt

Vind een vrijwilliger via internet

Niet alle vrijwilligers zijn aangesloten bij een organisatie. Er zijn steeds meer websites waar vrijwilligers in contact komen met mensen die hulp nodig hebben. Maak goede afspraken over wat je van elkaar verwacht, wat wel of niet bij vrijwilligerswerk hoort, enz.

Bekende sites zijn:

Wat zijn de verantwoordelijkheden van een vrijwilliger?

Vrijwilligerswerk is onbetaald werk en niet verplicht. Maar vaak ook niet vrijblijvend. Een vrijwilliger bepaalt zelf hoeveel uren hij werkt en wat hij wil doen. Hij is wel verantwoordelijk voor wat hij doet. Ook zijn er voorwaarden voor een vrijwilliger.

Voorwaarden:

Het is in het algemeen of maatschappelijk belang
Het komt niet in plaats van een betaalde baan
Het is niet bedoeld om winst te maken

Een vrijwilliger moet vaak een vrijwilligerscontract of overeenkomst tekenen voordat hij begint. De vrijwilligersorganisatie wil namelijk zeker weten dat een vrijwilliger zijn afspraken nakomt. Werkt een vrijwilliger zonder de hulp van een vrijwilligersorganisatie? Maak dan duidelijke afspraken. Want weet jij over een tijdje nog wat je samen hebt afgesproken?

Lees meer over de rechten en plichten van vrijwilligers op de website van de NOV. NOV is de netwerk- en belangenorganisatie voor vrijwilligerswerk in Nederland.

Aansprakelijkheid

Als een vrijwilliger schade veroorzaakt, is hij misschien aansprakelijk. Dit betekent dat hij volgens de wet verantwoordelijk is voor de gevolgen van een handeling.

Heeft hij de schade bewust veroorzaakt? Bijvoorbeeld diefstal? Dan is hij zelf verantwoordelijk.

Heeft hij de schade niet bewust veroorzaakt? Dan is de (vrijwilligers)organisatie meestal aansprakelijk als deze de opdrachtgever is van het werk. En als de vrijwilliger het werk onbetaald en niet verplicht uitvoerde.

Werkt de vrijwilliger niet via een vrijwilligersorganisatie? Dan is degene voor wie u zorgt aansprakelijk voor eventuele schade. Zorg daarom dat u een aansprakelijkheidsverzekering (WA-verzekering) heeft.

Vrijwilligersverzekering

Misschien heeft de vrijwilligersorganisatie zelf een aansprakelijkheidsverzekering voor vrijwilligers afgesloten. Mogelijk biedt de gemeente een oplossing. Bijvoorbeeld door een collectieve vrijwilligersverzekering voor alle vrijwilligers binnen haar gemeente.

Vrijwilligersvergoeding

Een vrijwilligersvergoeding kan worden betaald door een organisatie. De vrijwilliger en de organisatie hebben dan samen afspraken gemaakt over de activiteiten en de vergoeding.

De vergoeding mag omgerekend nooit gelijk zijn aan het aantal uren en het soort werk dat een vrijwilliger verricht. Het wordt dus anders beloond dan werk voor een werkgever. Het is bedoeld voor de door de vrijwilliger gemaakte onkosten, dus bijvoorbeeld reiskosten, belkosten enz. Deze onkosten mogen voor verschillende organisaties worden gemaakt. Kijk voor meer informatie over vergoedingen, belastingvrije bedragen, gevolgen voor een uitkering of vergoedingen aftrekken als gift op de website van de Belastingdienst.

Voor een persoon die mantelzorg geeft, gelden andere regels. Dit is namelijk onbetaald en valt niet onder vrijwilligerswerk als het gaat om de regels met betrekking tot onkostenvergoedingen. Maar voor mantelzorgers zijn er wel mogelijkheden om een aantal vergoedingen te ontvangen. Bijvoorbeeld een tegemoetkoming voor extra uitgaven, zoals zorgkosten of vervangende zorg (ook wel respijtzorg genoemd). Maar soms is ook betaling vanuit een persoonsgebonden budget (pgb) mogelijk.

Vervangende zorg: In verschillende gevallen vergoedt een zorgverzekeraar deze dienst. Zie hiervoor respijtzorg.

Mantelzorgmakelaar: Heeft u een aanvullende zorgverzekering? Dan komt u misschien wel in aanmerking voor een vergoeding voor een mantelzorgmakelaar.

Cursussen voor mantelzorgers: Heeft u een aanvullende zorgverzekering? Dan komt u misschien wel in aanmerking voor een vergoeding om een cursus te volgen.

Dubbele kinderbijslag: Zorgt u thuis voor uw kind, en is daar extra zorg nodig? Dan kunt u dit misschien aanvragen. Zie hiervoor ook de website van de Sociale Verzekeringsbank.